Nasz nowy projekt

Stowarzyszenie na Rzecz Promocji Kultury Tradycyjnej ,,Życie z przytupem”, rozpoczęło realizację nowego projektu pod tytułem  ,,Pieśni lasowiackie z okolic Tarnobrzega”, którego jestem pomysłodawczynią. Projekt realizowany będzie od maja do pażdziernika.

Właściwie, to projekt wcale nie jest taki nowy,  bo realizuję go już ponad czterdzieści lat. Już pod koniec lat osiemdziesiątych zaczęłam spisywać i uczyć się pieśni lasowiackich. Na początku robiłam to intuicyjnie, przy okazji. Dopiero kiedy poznałam ludową artystkę panią Marię Kozłową, a było to na początku lat dziewięćdziesiątych, na poważnie zainteresowałam się kulturą regionalną. Rozpoczęłam systematyczne poszukiwania informacji na temat pieśni, zwyczajów i obrzędów, z północnej części regionu lasowiackiego. Do tej pory nagromadziło się trochę tego i w tej chwili, to do mnie zwracają się różne osoby poszukujące informacji o kulturze Lasowiaków. Pomyślałam, że warto byłoby zebrane przeze mnie pieśni utrwalić. Tak, aby w każdej chwili można było sięgnąć do źródła ich pochodzenia. Jest to ważne, tym bardziej, że pieśni przekazane przeze mnie dotychczas, często są przerabiane na różne możliwe sposoby, a nawet całkowicie zmieniane są ich melodie i słowa. Istnieje zatem uzasadniona obawa, że te piękne, archaiczne pieśni lasowiackie, które przetrwały w przekazie ustnym setki lat, stracą swój charakter lub całkowicie zaginą.

Pomysł aby napisać projekt, wziął się również z tego, że ostatnio na terenie całego Podkarpacia obserwujemy ogromne zainteresowanie kulturą lasowiacką. Organizowane są różne wydarzenia inspirowane kulturą lasowiacką typu festiwale, przeglądy, pokazy, spotkania, toteż jest zapotrzebowanie na materiały dotyczące historii oraz dziedzictwa materialnego i niematerialnego Lasowiaków. Niestety, poprawnych pod względem merytorycznym i opartych na wiarygodnych źródłach materiałów na temat kultury Lasowiaków jest niewiele. Coraz trudniej jest też dotrzeć do osób, które pamiętają dawne zwyczaje i obrzędy, do świadków historii.

Dysponujemy zbiorami archaicznych pieśni, które chcemy  utrwalić poprzez nagranie albumu i wydrukowanie ich tekstów w formie śpiewników. Pieśni te zapisane będą w gwarze lasowiackiej i opatrzone  będą krótkim komentarzem. Nagrania albumu będą poprzedzone cyklem warsztatów śpiewu tradycyjnego. Być może, jeśli pozyskamy środki finansowe, do wybranych pieśni zostaną nakręcone wideoklipy. Nagrane pieśni dostępne będą w Internecie,   dla wszystkich zainteresowanych. Wszystkie pieśni pochodzą z moich prywatnych zbiorów. Wiele   z nich nauczyłam się, bezpośrednio  od słynnej twórczyni ludowej – Marii Kozłowej, pochodzącej z Machowa, która ostatnie lata swojego życia spędziła w Tarnobrzegu. Inne zebrałam w takich miejscowościach jak: Cygany, Chmielów, Stale. Są to pieśni o różnej tematyce, wszystkie śpiewane są w gwarze. Niektóre  z nich, bez znajomości symboliki ludowej są trudne do zrozumienia przez współczesnego człowieka. Dlatego opatrzymy pieśni komentarzami.  Projekt realizujemy już od początku maja. Za nami pierwsze spotkania, konsultacje, projekty grafik, warsztaty i nagrania. Wiele jeszcze przed nami. Mam nadzieję, że w ramach tego projektu uda nam się utrwalić i  zachować dla potomnych, choć kilka wartościowych  utworów.

Projekt współfinansowany jest przez Urząd Miasta Tarnobrzega

Prezydent Miasta Tarnobrzega objął nasz projekt Patronatem Honorowym.

Patronat medialny – Radio Leliwa.                                  

                                                                                                                                                  Zofia Dąbrowska